Giảm xóc ô tô là bộ phận đỡ trọng lượng của xe và có nhiệm vụ phân tán lực từ bên dưới mặt đường. Họ liên tục phải làm việc trong môi trường khắc nghiệt, nhất là khi chúng ta đi trên đường xấu. Vì vậy, chúng cũng là bộ phận có tỷ lệ hỏng hóc cao trên ô tô.
Vậy đến với bài viết này chúng ta hãy cùng tìm hiểu kỹ xem có bao nhiêu loại giảm xóc ô tô? Chúng ta nên sử dụng loại xe nào? Và cách kiểm tra cũng như dấu hiệu hư hỏng khi gặp phải.
Khái niệm về giảm xóc ô tô
Về lý thuyết, trên đường bằng phẳng, ô tô sẽ không cần đến hệ thống treo. Tuy nhiên, trên thực tế, những con đường luôn có những lỗi lõm, gờ giảm tốc, ổ gà, khúc cua… ảnh hưởng đến khung gầm, hệ thống xe.
Giảm xóc ô tô (hay còn gọi là phuộc) là thiết bị không thể thiếu trên mỗi chiếc ô tô, chúng làm tiêu tan những dao động tự do của lực đàn hồi, giúp xe êm ái hơn khi di chuyển qua những đoạn đường không bằng phẳng.
Giảm xóc ô tô áp dụng giảm chấn dao động, nguyên lý của giảm xóc là sử dụng chuyển động tịnh tiến của phuộc, có thể chuyển động năng thành nhiệt, sau đó đưa vào ống thủy lực.
Giảm xóc ô tô có bao nhiêu loại?
Dựa vào cấu tạo, chúng ta có thể thấy giảm xóc ô tô có 6 loại chính, bao gồm:
- Giảm xóc 2 ống.
- Giảm xóc 1 ống.
- Giảm xóc loại 2 ống hơi thủy lực.
- Giảm xóc khí nén-thủy lực.
- Giảm chấn bóng khí nén.
- Giảm xóc Vario.
Ô tô luôn sinh ra lực dao động tự do và truyền tới thân xe, lực này cũng sẽ tác động lên người ngồi trên xe khiến họ cảm thấy khó chịu. Để loại bỏ hoàn toàn những dao động này, người lái xe phải sử dụng bộ giảm xóc của ô tô để giữ thăng bằng cho xe.
Giảm xóc 2 ống
Đây là loại giảm xóc được sử dụng phổ biến nhất trên hầu hết các loại ô tô hiện nay. Cấu tạo giảm xóc ô tô 2 ống bao gồm:
- Vòi 1 ở phía trên, 2 bướm ga đóng mở đối diện nhau ở phía dưới.
- Ống 2, ống chân không bọc ống 1. Phần này bổ sung lượng dầu thừa do dầu tràn từ ống 1 ra ngoài ống 2.
- Ống bảo vệ bên ngoài.
- Piston và trục piston có 2 cánh bướm đóng/mở ngược chiều nhau.
Ưu điểm của loại giảm xóc 2 ống này là có tuổi thọ cao, giảm rung tốt. Nhưng chúng cũng có nhược điểm đáng chú ý là thường dẫn đến tình trạng dầu rò rỉ vào phớt, nhanh chóng bị hư hỏng nếu xe phải chạy thường xuyên trên địa hình gồ ghề.
Giảm xóc ô tô 1 ống
Giảm xóc 1 ống được cải tiến so với giảm xóc 2 ống, nguyên lý làm việc tương tự nhau. Tuy nhiên, loại 1 ống sẽ có khoang chứa hơi nằm ở phía dưới thay vì ống thứ 2 bọc ngoài, giúp cân bằng lượng dầu trong giảm xóc.
Ưu điểm: Ngăn chặn dầu thoát ra khỏi van tốt hơn, giúp kéo dài tuổi thọ của giảm xóc. Ngoài ra, loại 1 ống còn linh hoạt hơn trên nhiều cung đường, hạn chế hiện tượng sủi bọt dầu nên tăng tuổi thọ dầu.
Nhược điểm: Đắt hơn do việc chế tạo các vòng kín trong trục piston và bình chứa dầu phức tạp hơn.
Giảm xóc 2 ống có áp suất hơi
Kết hợp bằng thế mạnh, sử dụng nguyên lý làm việc kết hợp giảm xóc 1 ống và giảm xóc 2 ống. Giảm xóc loại này được coi là ưu việt hơn, phần dưới của lò xo không được đổ dầu khi xe đứng yên mà bằng 1/3 thể tích, trong đó khí nén là 6-7 bar.
Như vậy, quá trình lắc lư, kéo dãn vẫn thể hiện tính đàn hồi của ống bên trong, nhanh chóng dập tắt dao động.
Ưu điểm: Loại giảm xóc này có đầy đủ ưu điểm của giảm xóc 1 ống và giảm xóc 2 ống, khả năng tiêu tan rung động nhanh hơn, phù hợp với các dòng xe bán tải và xe thường xuyên di chuyển trên địa hình gồ ghề.
Nhược điểm: Quá trình sản xuất đòi hỏi độ chính xác cao và bảo trì cẩn thận nên chỉ sử dụng cho các loại xe có yêu cầu đặc biệt.
Giảm xóc ô tô thủy lực
Hệ thống treo này kết hợp các ưu điểm của lò xo đàn hồi giảm chấn với bi khí nén giảm chấn thủy lực. Cấu trúc càng nâng khí-thủy lực bao gồm:
- Piston của bộ phận đàn hồi đồng thời là trục của bộ giảm chấn.
- Khí cầu được bảo vệ bởi một lớp màng cao su xen kẽ các lớp lõi thép và dù.
- Bộ tích lũy khí nén và bộ giảm xóc được nối với nhau bằng ống khí nén.
Ưu điểm: Có thể tùy ý điều chỉnh van điều khiển theo điều kiện mặt đường và tải trọng xe.
Nhược điểm: Giá thành cao, vận hành phức tạp. Vì vậy chúng ít được áp dụng trên xe du lịch và xe cỡ trung.
Giảm xóc bóng hơi
Giảm xóc bi khí nén bao gồm: ống khí nén, vỏ lò xo khí, lò xo dầu và trục van, buồng dầu.
Khí nén được đưa vào dưới áp suất có thể kiểm soát được. Tùy thuộc vào áp suất của khí nén mà độ đàn hồi của khinh khí cầu thay đổi tối ưu, từ đó giúp loại bỏ dao động một cách hiệu quả nhất.
Tuy nhiên, nhược điểm của loại giảm xóc này là chỉ sử dụng được bóng khí khi khởi động động cơ, nếu dừng động cơ trên dốc cao, xe sẽ bị đổ và có nguy cơ hư hỏng vỏ hoặc khác. các bộ phận. .
Giảm xóc Vario
Giảm xóc Vario có cấu tạo tương tự giảm xóc ô tô 2 ống. Nó có khả năng thích ứng với các điều kiện dằn khác nhau để thay đổi đặc tính giảm chấn.
Khi xe có trọng lượng nhẹ, piston sẽ nằm ở khu vực phía trên của ống dẫn dầu để dầu dễ dàng di chuyển xuống khu vực phía dưới. Nếu xe tải đang chở nặng thì piston sẽ di chuyển về vị trí thấp, dầu không dễ đi xuống mà phải chảy qua van tiết lưu, lực cản này giúp dập tắt hiện tượng chao đảo.
Khi nào cần thay giảm xóc ô tô?
Theo kinh nghiệm sử dụng và sửa chữa xe, tuổi thọ của hệ thống giảm xóc sẽ phụ thuộc rất nhiều vào điều kiện đường xá. Nếu xe của bạn thường xuyên chạy trên những con đường đẹp thì hệ thống treo có tuổi thọ sử dụng khoảng 140.000 km.
Còn nếu xe bạn thường xuyên chạy qua đường gồ ghề, nhiều ổ gà, số G giảm tốc, xe thường xuyên quay gấp… thì giảm xóc hoạt động tốt chỉ với giá khoảng 80.000.
Dấu hiệu cần thay mới giảm xóc ô tô
Nếu xe gặp tình trạng này tốt nhất bạn nên đưa xe đi kiểm tra giảm xóc ngay. Bởi nếu phần đầu xe bị tụt xuống khi phanh gấp có thể khiến bạn mất kiểm soát tay lái, dẫn đến nguy hiểm.
Xe bị trượt, lệch: Chỉ cần một tác động nhẹ cũng có thể khiến xe mất thăng bằng và lệch, điều này cũng cho thấy bộ giảm xóc phải được thay thế ngay lập tức.
Độ rung, lắc lư : Nếu cảm thấy xe rung lắc, lắc lư mạnh khi lái xe trên đường khô ráo thì cần kiểm tra giảm xóc.
Xe bị rò rỉ dầu, phát ra tiếng ồn : Dễ dàng nhận biết xe bị lăn trong giảm xóc, điều đó cũng đồng nghĩa với việc phải thay giảm xóc. Ngoài ra, khi xe qua đường xấu, xe xuất hiện tiếng kêu bụp và có cảm giác nảy. Dấu hiệu này cho thấy giảm xóc đang bị rò rỉ phớt và dầu thủy lực.
Lốp mòn không đều : Lốp mòn không đều cũng là dấu hiệu cho thấy bộ giảm xóc có thể hoạt động kém hiệu quả hoặc bị hỏng. Lúc này, lực kéo của xe sẽ kém và dễ gây nguy hiểm cho người lái xe cũng như những người khác trên đường.
Các cách kiểm tra giảm xóc ô tô
Có 3 cách để kiểm tra giảm xóc ô tô tại nhà. Nắm bắt được tình trạng hoạt động của van điều tiết sẽ giúp bạn chủ động trong việc chăm sóc chiếc xe “con cưng” của mình, từ đó có biện pháp xử lý kịp thời.
1. Nhìn vào phần đầu xe
Đỗ xe của bạn trên một bề mặt phẳng và nhìn về phía trước. Nếu chiều cao bánh trước bằng nhau nghĩa là giảm xóc bánh trước vẫn tốt.
Ngoài ra, bạn cần đo chiều cao của xe xem có phù hợp với thông số của hệ thống treo hay không. Nếu chiều cao không đảm bảo các thông số kỹ thuật tiêu chuẩn thì rất có thể bộ giảm xóc của ô tô hoặc một phần hệ thống treo bị gãy, hư hỏng.
2. Dùng lực kiểm tra phần đầu xe
Ấn mạnh vào đầu xe hoặc đặt đầu gối lên phần cứng của cản và bật ra. Nếu đầu xe không nảy lên nghĩa là giảm xóc đã có vấn đề.
3. Kiểm tra trực quan
Giảm xóc ô tô luôn phải hoạt động với tần suất cao khiến lò xo xuống cấp rất nhanh, mất đi tính đàn hồi vốn có. Ống chỉ sử dụng dầu thủy lực để hấp thụ và triệt tiêu rung động. Nếu gioăng bị hỏng, dầu thủy lực sẽ rỉ ra ngoài khiến giảm xóc hoạt động kém hiệu quả. Kiểm tra chỗ rò rỉ.
Nếu nhận thấy dấu hiệu này thì bạn nên đưa xe đến gara sửa chữa ô tô chuyên nghiệp để kiểm tra.
Phương pháp sửa chữa, thay thế giảm xóc ô tô
Khi giảm xóc ô tô có dấu hiệu bị rò rỉ tức là đã bị hỏng. Tuy nhiên, bạn có thể sử dụng nó thêm vài tháng nữa (thời điểm có tiếng vang trong khoang hành khách).
Khi sửa chữa, phục hồi giảm xóc tại gara, thợ sửa sẽ tháo giảm xóc ra, kiểm tra seal dầu, xem giảm xóc có bị trầy xước hay không và ấn xuống phần đầu xe để kiểm tra “giảm xóc”.
Nếu dầu rỉ ra ngoài thì họ sẽ thay gioăng, còn nếu độ đàn hồi của giảm xóc kém, thậm chí không trở về vị trí ban đầu thì có nghĩa là giảm xóc đã bị hỏng hoàn toàn và phải thay thế.
Nhiều chủ xe muốn nâng cấp giảm xóc để chất lượng tốt hơn, làm việc hiệu quả hơn và có tuổi thọ cao hơn nên có thể nâng cấp đệm lò xo trợ lực, lắp thêm giảm xóc cao su cho xe. Nó sẽ giúp giảm tần số biên độ dao động của lò xo, giúp dập tắt dao động đàn hồi nhanh hơn, rút ngắn quãng đường phanh khi phanh gấp khi chạy tốc độ cao, tránh xe bị nghiêng khi vào cua, sẽ duy trì được trọng tâm của xe.
